Benim için merak şu alaka çerçevesinin sol alt köşesine yerleşen bir alaka idi.. Meraklı kardeşim dedi ki merak ortada olsa yani merak kavramını / terimini tablonun ortasına yerleştirirsek ne olur.. ve nasıl bir anlam çerçevesi çıkar ?

İŞTAH ------------------------------- İŞTİYAK

ALAKA

AŞK ------------------------------------ MERAK

Yaptığımız sohbetin özetinden bir kısmını bu yazının dizini içindeki dosyalarda görebilirsiniz. Bu anlam çerçevelerini insanlarla karşılıklı konuşurken adım adım oluşturuyoruz. İnsanlar kafa sallayarak ya da evetle onaylayarak sonraki aşamalara geçiyoruz. İzleyenlerim kavramların yerleştirilmesindeki mantığı anlamasalar da ya nezaketen anlamadıklarını ifade etmiyorlar ya da anlamış görünüyorlar.. sanırım yüzde yetmişi anlıyorlardır. Hiç anlamıyorlar diyemeyiz. Elbette hiç anlamadıkları ve sonuçta sıkılacakları ve esneyecekleri anlatımı sürdürmeyecek kadar da bende de nezaket var. Sonuçta tablolar oluştuğunda birbiriyle bağlantılı kavramların nasıl bir “sihirbazlık ”la kurulduklarını gördüklerinde bunu benim yeteneğime ya da birikimime ya da deneyimime verme olasılıkları yüksektir.

Yıllardır insanbilimle uğraşmaktan gelen bir bilgi birikimim ve yöntembilimsel analizden gelen bir kavram disiplinim var.. tevazu göstermek gerekmez, çünkü hoca yasa, usta da çaba istemez. Bu doğaçlama gibi spontane bir olgudur bundan dolayı sahiplerine övünme payı bırakmaz. Elbette ustalığın etkisi yadsınamaz.

Ancak ilgili kavramların birbiriyle bağlantılı olarak sürekli bir şekilde ANLAM ÇERÇEVESİ oluşturabilmesi dahi benim maharetim ve mefaharetim olamaz.

Bu anlam çerçevelerinin birini ya da bir kaçını bir makale konusu ya da kitab tezi olarak ayrıntılı anlatmam da YAZARLIK psikozuma uymaz.

Çünkü yaşanan bir gerçeği sergileme ya da içerikli bir bilgi verme veya bilinmeze veya bir sorunu çözmeye ilişkin bilgiyi dillendirerek bunu geleceğe sunma gibi bir kaygım yok. Bu gibi içerikleri yöntembilimin biçimini gösterme ve nasıl kullanıldığını öğretme maksadıyla kullanırım.

Belki bir süre sonra bu güne kadar olan bu politikamı değiştirerek muayyen bir ya da birkaç konuya ait içerikli bilgi vererek yöntembilimsel analizin tanıtımını yapmak gibi bir yolu seçmek zorunda kalabilirim. Şimdilik böyle bir şey düşünmüyorum.

Bu güne yaptığım iş.. bir düzine tablo içeren dosyaları webime yüklemek ve ona ilişkin birkaç sayfayı geçemeyen düz yazı ile tabloların reklam ve tanıtımını yapmak. Böylece düz yazının propagandasıyla tablolarımı merak edip onları inceleyerek alaka duyanların yöntembilimsel analizi öğrenmeyi istemelerini ararım. Bu TÂLİB olmaktır. Ya da düz yazılarımı okumayı deneyenlerin, içerikli bilgilere ilişkin sorularını, görüşlerini ve eleştirilerini beklerim. Bu TALEBE olmaktır.

Osmanziya talebe (öğrenci) beklemiyor değil tâlib (öğrenici) arıyor. Çünkü talebe bilineni arar tâlib bilinmeyeni ister. Fakat gölgesinde yaşadığım Mustafa BUĞUÇAM, öğrenci seven öğretmen ya da okur arayan yazar gibi içerikli konuların kralı olmaya heves edebilir ve bu krallık saplantısını da giderek aşırır ve sapıtırsa tanrı saydığı bir sanrıya sardırırsa kendisine de öğrencilerine de, okurlarına da yazık olur. Bu gibi tehlikeler hümeze suresinde “fi amedim-mümeddede” sırrıyla ifade ediliyor. Bundan kurtulmak ve HUTAME’ye düşmemek için hatt-ı sureti ve hadd-i şekli birbirinden ayıracak düzeyde bir AR’ayışa ve anlayışa ulaşmak gerekmektedir. Bunu şöyle ifade ederim: Düşünenleri arıyorum çünkü arayanları düşünüyorum. Çünkü öğren-i-cimlerle birlikte yarın aramayı düşünenlerin eline oldukça verimli ve yararlı bir anlatım aygıtı ve anlam sürücüsü vereceğiz.

Bu gibi çalışmalarla sözcüklerin, örneğin burada “merak” kelimesi.. bu sözcüğün kökenine inmek.. dil bilimde ayrı bir ihtisas ve ilim dalıdır. Sanırım bunun adına etimoloji deniyor.

Etimoloji sanırım bir etnisite ye ilişkin .. olgusal ve bulgusal bir araştırma alanı.. benim üzerinde durduğum dilin bu filolojik kısmı değil de semiotik kısmı.. semantik ve sentakstan ibaret bu alan dili; tarihi bir varlık değil de hali hazır bir ontik varlık olarak ele alıp sözdizimsel (beyani) ve anlambilimsel (maani) yapı, işlev ve ilişkilerini incelemektir. Bu ilişkileri de yöntembilimsel analizle ele alıp konunun anlatım çerçevesini kurmak ve kavramların anlam bağlamlarını kurgulamaktır. Bu çerçeve ve bağlamların belli konu ve kavramlarına ilişkin olan İÇERİKLİ modellerimi de değiştirerek ve düzelterek geliştirmektir. Bunların yöntembilime ilişkin olanları da insanbilime ilişkin olanları da vardır. Bu tabloların değeri ve kalitesi de yüksektir, sayısı ve kantitesi dahi çoktur. Ancak bunların kıl kadar değeri gözümde yoktur. Gerçi hedeflerimden birisi bunların cami ve külli olanlarını seçerek bir hülasatülhasıla oluşturmak yani üretimimin İÇERİKLİ özetini ortaya koymak ise de yöntembilime tâlip bulma hedefimi hiçbir zaman ikinci plana atamaz. Belki içerikli bilgilerimi derleme işini sonradan başkaları da yapacaktır ancak kendim üzerime düşeni yaparak onların bir işine yardımcı olmak isterim.

Şimdi bu yazıya ilişkin MERAK kavramına gelirsem.. sözcüğün tam ortasında bulunan harf “R” harfi görme türlerine ilişkin sözcüklerde bol bol bulunan müşterek bir ses’tir. Rüyet, rüya, riya, irade, irae, daire, idare, terbiye, seker, meker, rakı, rock, rab, rahman, rahim, riyaset, riayet, rasat, rabas, basar, nazar, basiret, nazariye, tarz, suret, arz, farz, revh, reca, rıza.. rıza yani HOŞ GÖRMEK.. ve bunlar gibi türlü türlü görmeler ve örmeler Türkçe bile bu “re” ya da “ra” sesiyle ifade ediliyor ve hatta “ha-R-f” sözcüğünün maruf olmasında bile tarife ihtiyaç bırakmayacak bir tarzda etrafa, eRa basaRı ve iRfan nazarRı verir ki Türkçede harfi karşıladığım AR sesini İR-de-leme’den çıkarıyorum.

Harf (AR) ile vehim (İR-deleme) arasında nasıl bir bağlantı kurdum ?

Anlam olarak kurdum, çünkü harfler yapay varlıklardır ve sanal nesnelerdir. Vehmi ve fiktif varlıklar bizim dilimizin öğelerini oluştururlar.

Ad olarak kurdum, çünkü Türkçe’de yapıyoR, ediyoR, geliyoR, gidiyoR, geliR, oluR, hatta en önemlisi “DIR” ve “VAR” örneklerinde olduğu gibi yapım ve çekim eki yani harfi olarak “r”sesinin arapça HARF kelimesi için Türkçe karşılığı olarak kullanmaya en yakın ses olduğunu düşündüm. Haydi.. bu HARF / AR ismi türk milletine hayırlı olsun…

Merakın kök sesi olan “R” harfini / arını hallettikten sonra gelelim merakın kendisine..

“merak”, ALAKA ile başlayan fakat İLİM ile biten bir sürecin ortasında yer alan dört alakadan biridir. Diğer üç alaka; iştah, iştiyak ve aşktır.

Aşk muhabbet ile biter. Merhamet ile derinleşir. İştah şehvet ile başlar ihtiyaç ile derinleşir. Aşkın derinliği ile iştahın derinliğini karşılaştırmak isterseniz, bedenin derinliği ile ruhun derinliğini karşılaştırın!

Acaba merakın derinliği cesaset (casusluk) olabilir mi ? iştiyakın derinliği cesaret (kahramanlık) olabilir mi ? Amma bizim kavramımız merak.. bu sözcüğü BAK ile karşılamak isterim.. muhkem ya da müteşabih bir açıklamasını yani teşbihini bulamayınca şüphe eden bir yanı yok mu merakın. Ya da mesaili suale çevirebilen merakın başımıza açtığı yareler, yarım yarıkların başımıza açtığı yara, kıçımıza yaradan az değildir… Başımızdan kıçımıza kadar sorunlarla yüklü olan biz insanın bu sorunları sorulara çevirerek soruya yanıt ve soruna çözüm getirmesi doğal bir gereksinimdir fakat süreli dizilerin önünde yitirilen zamanlar merakın boşa harcanması değil midir ? Merak ilmin hocasıdır, soru da onun asistanıdır fakat bu hoca ve talebeyi zaman canavarına dönüştürmek trafik canavarından daha büyük kayıplara sebeb olduğunu yarın anlyacağız.. cesetlerine geri gelen ruhlar, kendilerine VAKTİN HESABI sorulduğunda yitirilen zamanların ve fırsatların muahezesini kime yapacaklar ?

Merakı "BAK" ile karışlamak isterim fakat rabas var, rasat var, illeti (sebeb ve neticeyi) merak var, akibeti (istikabali ve ahireti) merak var, sual var, şüphe var.. hasılı pek çok alakaların ve ilgilerin ucunda merak var.. sadece nedene ve niçine bakmak ve sonucu ve meyveyi beklemekten ibaret değil merak, sormak ve kuşkulanmakta var. Bu durumda türlü görmeleri kapsayan ve çeşitli bakmaları içeren "merak"a türkçe bir karşılık bulmak kolay bir iş değil.

Merak konusunda icab CEB’inin, vecibe CİB’inin, cevab ÇİP’inin ve vacib CÜBBE’sinin içinde kaybolan karanlıklar, bizim CEBANETİMİZİ, ister sol canibimizde dursun ister sağ cenabımızda bulunsun.. bilinmez bilgileri ve gizemli gerçekleri aramak için yakılmış bir mumdur.. başka bir ifadeyle mağaramızı mağazaya dönüştüren girişimler mündemiç ve gelişmelerde meknuz muazzam bir anahtardır merak.

Fakat bizler iştah ve iştiyak ayaklarıyle yeri eşeleyen tavuklar gibi olduk.. aşk ve merak kanatlarını açan kartalların bilgi dağlarında, sevgi zirvelerine yaptıkları yuvalardan bigane kaldık.. merakımızı dizilere ve aşkımızı da fantezilere harcadık.. görsel ve işitsel dünyanın çekiciliği tefekkürümüzü üfürdü ve tezekkürümüze tükürdü… Bazen sözün büyüsüne takıldık bazen gözün rengine bayıldık… Merak etme sen.. diyen yare aldandık merak etmedik. Oysa meraya-yı mevcudatta cilvelenen hakikatleri ve kitabet-i hadisatta yazılan haberleri setr eden seker ve meker’imiz merakın canına okudu.. şeker gibi geldi gışâ’veler, teker gibi oldu mekerler.. esrik bir adama tuzak bir soru sorsan.. onu boru sanmaktan başka horunu bulamazsın.

Perdeler ve örtülerle görülen gölgelerin ÖRGÜ’leri ardındaki ziyaya hasım ve nura düşman olduk. Dini vaz’dan ve felsefeyi edebiyattan ve hikmeti san’attan ve en nihayet hakkı hakikatten ayıramaz olduk. Bir lokmada boğulduk ve bir öpmekte nefesimiz kesildi.. Hasılı kendimize yazık ediyoruz.. yediğimiz bu kazıkla..

Allah akıbet ve ahiretimizi güzel ve iyi etsin, duasından başka bir umudumuzda yoktur. Bunun için BAK’manın şerrine karşı da BEK’lemekten başka bir çare bulunmaz. REVH esintisi kesilmeden ve RECA kapısı kapanmadan MERAK’ımızı merak ediyorsanız.. dosyalardaki tablolarla bir yolculuğu deneyelim.. belki araklayan meraktan kurtulabilmek için gözümüzü kapatan vehmimizi bozar ve gönlümüzü örten hayalimizi yırtabiliriz.

Bizim yapabildiğimiz tek iş böyle gizemli yazılarla yöntembilimsel analizin reklam ve görsel düşüncenin propagandasıdır.. asıl malı götürecek iş merakınızı medya krallarının ekran köleliğinden kurtarıp terakki raksındaki rakımını yükselterek O’nu tanımakta kullanarak kulluğunuzu artırmaktır.

Sağlıcakla kalın.

OSMANZİYA

Sentaks / sözdizimsel / BEYANÎ eksikliklerim VE

semantik / anlambilimsel / MAANÎ yetersizliklerim

için düz yazıdan özür dilerim

http://sites.google.com/site/yontembilim/ -

http://sites.google.com/site/insanilim -

http://groups.yahoo.com/group/BAKARA/ -

http://groups.yahoo.com/group/oku-ikra/ -

http://groups.yahoo.com/group/yontem-bilim/ -

http://groups.yahoo.com/group/insanbilim/ -

http://www.yontembilim.com/ -

http://www.insan-bilim.com/ -