Öncelikle ?u hususun da bilinmesinde fayda var.  Sn. Ziya o?lunun tüm ?emalaryny ve yazylaryny okuyup, de?erlendirdikten sonra foruma katylmak niyetindeydim. Fakat önümüzde ki zamanyn ne getirip ne götürece?i belli olmady?yndan, Sn. ziya o?lu ile 3-5 aydyr yapty?ym ?ema ve çevrim testleri,  e mail ve telefonla olan görü?melerde foruma katylmamy çok istemesinden, biraz ham olarak bir ?eyler yapty?ym kanaatindeyim.

Bu nedenle de, yöntem bilim konusunda Sn. Ziya o?lunun maksady dy?ynda de?erlendirme olmasy mümkündür. Ben ne anlyyorsam onu ifade ediyorum. Kusura kalynmasyn…

Daha önce mantykly dü?ünme konusuna de?inmi?, yöntem bilimin ilk basama?ynyn mantykly dü?ünme oldu?unu belirtmi?tim. Oysa metot ilminin kavranmasynda ilk önce nefsani dü?ünme konusuna de?inilmesi gerekirdi, diyorum.

A?a?ydaki ?ema ve kysa çevrimi ile maksada uygun bir açyklama yapmak istedim. Do?ru-yanly?, eksik-fazla tarty?maya açyk…

Maksadym, yöntem bilimde kullanylan temel kavram-terimler ile ilgili da?arcy?ymyza bazy yüklemeler yapylmasyna katky sa?lamaktyr.

Nefsani dü?ünme; mantykly dü?ünme kadar olmasa da, Metot biliminin anla?ylmasynda yine de önemli bir merdiven basama?y yani atlama ta?y olsa gerek… O nedenle metot bilimini ö?renmeye geçmeden önce nefsani dü?ünme konusunda da bir ?eyler yazyp, çizelim diyorum.

?emanyn Çevrimi

Her canly, bulundu?u tabiat ortamyna uyum sa?lamaya çaly?yr. Uyum sa?lamaya çaly?yrken ya?ama içgüdüsünün zorlamasyyla dy? duyulary vasytasyyla çevresinde nelerin var oldu?unu tespit için arama-tarama yapar. Yapty?y arama-taramada iç duyularyyla  aynilik-özde?lik ve gayrylik-farklylyk prensibine göre etkilenme ve tepki verme ?eklinde tavyr alyr. Bu tavyr alma, ortak ya?am alany içindeki kendine benzer ve benzemez di?er canly varlyklaryn faydaly veya zararly olacaklaryny  kabule göre yakla?ma ve uzakla?ma ?eklinde olur. Ki yakla?yp yapaca?y tasarruftan ya haz duyar-rahatlar, yada uzakla?mak-kaçmak- korkmak ?eklinde yapaca?y eylemden acy duyar-rahatsyz olur. Her iki halde de doyuma kavu?ur

Ek Açyklama

Kysacasy dü?ünmek; ?öyle veya böyle  tüm canly varlyklara ait bir özelliktir. Mantykly-sistematik dü?ünmek, nefsani dü?ünmeden bir derece yüksek sayylabilecek dü?ünme ?eklidir. Matematiki dü?ünme de, mantykly dü?ünmeden bir derece yüksek dü?ünce ?eklidir.Geomantyki-koordinatik dü?ünme ise tüm dü?ünce biçimlerini kapsayan en üst derecede bir dü?ünme ?ekli olsa gerektir

Nefsani dü?ünmeyi, dü?ünme faaliyetinin en alt basama?y olarak belirtmemden maksat, dü?ünmeye parelel ö?renmenin de, benzer basamaklarynyn oldu?undandyr. ?üphesiz  ruhtaki ?uur, dört farkly özellikte de?ildir. Bir bütünlük içerisindedir. Ne var ki varlyklara nüfüz etti?inde varlyklaryn biyolojik kapasitelerine yani ö?renme vasaty olan üst beyinin vüsatine göre etkile?imde bulunmakta, dolaysyyla bu etkile?ime göre ö?renme olayy  meydana gelmektedir. Diyorum. Bunun kanyty; üst beyni dumura u?ramamy? yani vüsaty dar olan hayvanlarda e?itim-terbiye ile sa?lanan bazy marifetlerdir. Taklitle de olsa ön ve arka aya?yny kulanarak resim yapan, yazy-çizgi yapan bir hayvan, her halde dü?ünmenin en alt mertebesindedir, diyorum.

?üphesiz burada önemli olan yöntem bilimle olan ili?kidir. Anla?ylan o ki,yöntem bilim, do?ru yada do?ru kavram-terimlere dayandy?y ölçüde anla?ylabilir, kolay kurgulanabilir.

Heleki i?in ba?langycynda do?ru kavram-terimlerin kullanylmasy çok daha önemli olsa gerektir.

O nedenle “dü?ünme” kavramy üzerinde farkly bir açyklama yapmak istedim. Do?ru olup olmady?y da ortaya konulacak bilimsel kanytlama ile ilgili.

Benim diyece?im bu kadar…  

Kutlu Aytu?