DÜZELTYLMY?:

Duyulabilir ve dü?ünülebilir dünya

ile sevilebilir ve istenebilir DÜNYA

iki ayry dünya gibi görünse de bir birine ba?yny koparmayan iki alandyr.

Çünkü uyarana ba?ly  görsel ve i?itsel duyulabilir dünyanyn pek çok nesneleri sevilebilir oldu?u gibi  duyurana ba?ly  anla?ylyr ve  inanylyr  istenilebilir dünyanyn pek çok nesneleri de dü?ünülebilir.

Ba?ka bir anlatymla y?yk nesneleri aydynlatty?y gibi gerçekleri ise  insanlar insanlara anlatyr. Göstergeleri çevirme ve görüngüleri evirme yolunda  betimleme, indirgeme, açyklama ve yorumlama ile yapylan aydynlatma sevilebilir, dü?ünülebilir ve istenilebilir dünyaya ili?kin bir y?yklandyrmadyr.

Kapaly kapylary açma ile yapylan aydynlatma ile lambalary yakma ile karanlyk odalara yapylan y?yklandyrma arasyndaki farky anladyktan sonra bu olayyn BENZETYMYNDEN yola çykarak “gerçekleri”n aydynlatmasy  anlatylyrken kar?yla?ylan zorlama ço?u insany bu gibi ince konulary konu?maktan uzakla?tyryr.

E?er aydynlanaca?yna zihin kararyyorsa konudan ya da anlatymdan uzak-la?mak aslandan yrak-la?mak kadar i?e yarar. Bizde öyle yapaca?yz.. söz  dizimi’nin IRAKLA?TIRMA’sy ile anlam-bilim’in UZAKLA?TIRMA’sy göz önüne alarak,  konumuza dönelim… nitekim öyle yaptyk bu yazyda söz dizim ve anlam bilime ili?kin dü?üklükleri ve yanly?lyklary düzeltmeye çaly?tyk. 

?imdi kuramymyzda bu duymaya, dü?ünmeye, sevmeye ve istemeye ili?kin  dünyalar ?öyle dizilirler:

Duyulabilir Dünya.

Dü?ünülebilir Dünya.

Sevilebilir Dünya

Ystenilebilir Dünya.

Biz duyulabilir ve dü?ünülebilir dünyanyn alanyna  BYLGY (ilm)  dedi?imiz gibi ikinci sevilebilir ve istenebilir dünyanyn alanyna dahi  BUYRUK (emr) dedik.. do?ru mu yaptyk yanly? my yaptyk bu konuda yargylama yapmak isterseniz burada sözü edilen on kavramy zihninizde tasavvur etmeniz kolay olmayacaktyr. Evet bu zorluk klasik dü?ünme ve dillendirme yöntemine göre,  syradan anlam sürücüsüne ve bildik anlatym aygytyna  göredir. Fakat yöntembilimsel analizin anlam sürücüsüne ba? vurup görsel diyagram ve tablolary kullandy?ynyzda analitik düzlemin metodik kullanymy size kolaylyk sa?layacaktyr.

?imdi biz bu yazyda emir / buyruk üzerine yapty?ymyz bir dizi tablonun nasyl olu?turuldu?unu anlatmak üzere bir benzetmeden yola çyka?yz.. terimlerin SÜS’leri ka?ytlarda yazyly oldu?u gibi SES’leri de havada yazylyrlar. Biz ?u SÖZCÜKLERY ta?yyan sesleri  yakalayan telefonlarymyzla  bu sesleri i?itiyor ve “söz”lerin anlatymyndan onun içerdi?i  “sözcük”leri anlyyoruz..

Sözcüklerin terim sesleri havada yazyldy?y gibi bu sözcüklerin imge ve kavram nesneleri de FEHM’imizde yazylyrlar. Mefhum / kavram bir zihin nesnesidir. Sanki FEHYM yakalayan, kavrayan ve ba?layan bir dil el’i ve dü?ünce bel’idir. Anlam sürücümüz bu sözcükleri terim ve kavramlaryyla birlikte anlatym aygytyna göndermeden önce,   tasavvur, taakkul ve  tefekkür etmek için fehim gergefinde  ve ifham kanaviçesinde  i?ler ve bir diya?ram, bir tablo ortaya çykaryr. Yani kavramlary birbirine ba?layyp bir a? ortaya çykaryr.. ?imdi bu i?leri,  iyi  dileklerimi veremedi?im  için güzel isteklerini alamady?ym,  nöronlara BA?LIYORLAR. Sonuçta ortada bir ba?lama i?i var..  onlaryn i?i beyin ve nöronlarla benim i?im zihin ve ba?lamlarla.. sonuçta hepimiz bi ?iyi  bi ?eye ba?lyyoruz. Onlar  bu i?leri saydyklary, ölçtükleri ve biçtikleri için “gerçek” oldu?unu ileri sürüyorlar benim ise böyle bir savym yok. Amma benim de bir sayym, ölçüm ve biçim aygytym var ama bu ?imdilik, aly?ylan ve kullanylan matematik gibi  tanynmy?, yayylmy? ve  yerle?mi?  de?il.. Her ne ise biz i?imize bakalym.

?imdi  BENZETYM ve te?bihimize  dönelim..   fehmi HAVAYA benzetip onun içerisine bir UÇURTMA yolluyorum. Ta ki o uçurtma ile fehm-i havada uçu?an kavramlary yakalayayym ve bu tutu?umu size örneklerle göstereyim:

Uçurma nasyl yapylyr ? Ya?am boyunca doyasyya balyk tutamadym.. doyasyya uçurtma uçuramadym.. berbat bir çocukluk geçirmedimse de dolu dolu çocuklu?umu ve gençli?imi ya?amadym ve bu yüzden hala çocuk kaldym.. büyüyemedim.. ?imdi anlataca?ym “uçurtma”  yapma tekni?i ile kavramlary yakalyyorum. Uç.. bu sesin ve kökün fehme ça?ry?tyrdy?y anlam ve ba?lamlardan uz’un uz’un söz etmek istemem us’ul us’ul dillendirece?im.. UZ / vicdan ve kalb dimik.. US / nühâ ve akyl demek.. uç ise hem kalbe hem akla ba?lan bir ipin ucudur.. bu YP UÇ’u e?er p.un eline geçmi?se ne yapaca?ynyzy bilemezsiniz… vicdan’ynyz insafy ve nühâ’nyzyn mizany rehber olmazsa hidayeti acyk zor bulursunuz. Vicdan ve nühâ’yy birbirinden ayyrt edersiniz ve fakat dile getiremeyebilirsiniz.. fakat bu KONU’larla ilgilendikçe bilgileneceksiniz.

Efendim  malumunuz uçurtma yapmak için YKY TANE ÇITA’ya ihtiyacynyz vardyr. Bu çytalar ne kadar hafif olursa o kadar iyidir.  Bazylary bunu tahtadan yapar bazylary kamy?tan yapar. Bizim çytamyz ise kamy?tan daha ince, daha narin ve daha saydamdyr. Ama sonuçta o da bir ÇYZGY’dir. Bu iki çytaya nasyl bir araya getirirsiniz.. ya (+)  biçiminde ya da  (x) ya da bu arty ve çarpynyn her ikisini birlikte kullanarak ( * ) ?eklinde.. Sonra bu çizgilerin olu?turdu?u alany yani ANALYTYK DÜZLEMY yöntembilimsel analizle MANTIKSAL olarak kullanmak dili ö?renmek kadar zor ve matemati?i kullanmak kadar karma?yk de?ildir.

+, x  çizgileri ve bu çizgilerin olu?turdu?u  alanlary kullanarak  terim ve kavramlarla resimler olu?turmak; yani ba?lamlar ve  anlamlar kurmak, tanymlar ve tümceler dillendirmek;  ileti ve bildirimleri dile  getirmek ya boynundaki ipi tutarak deveye hendek atlatmaktan zor ya da havada uçurtma uçurtmaktan kolay olacaktyr.

Y?te size engel ya da kapy olacak resim:

Ç-AL-I?

YARAR-LA-N      KUL-LAN       Ö?-RE-N

AL-I?

G ile R bize ne diyor : GYR

Girersen görürsün…

Çaly? ve aly? bize ne diyor : AL

Alyrsan verirsin…

Girmiyorsan ve almyyorsan ben sana ne verebilirim ve sen ne görebilirsin ?

Tüm i?lerimiz; ko?ullanma, kurallanma, ö?renme, çaly?ma ve aly?ma kysaca KISITLANMIDIR. Aly?ty?ymyz kölelik verilen krallyktan de?ersiz daha olsa biz ço?u zaman köleli?in kysytlanmasyny tercih ederiz. Kimi fizik kimi fikir ba?lysy.. kimi psik kimi fiil ba?ymlysydyr. Ö?renme ile yenilenme ise özgürlü?ün KULLANILMASI.. yeter ki yeni bir kysytlamaya dönü?mesin..  çünkü kullanma yeni bir köleli?in ba?langycydyr…

 Bu i? bu kadar yalyn ve sadedir.

Bana bu i?i nasyl yapyyorsun diye yalyn bir ?ekilde soruyorlar ve sonra yine sade bir ?ekilde bu ne i?i yaryyor diye sorguluyorlar. Benim her ikisine de yanytlarym var.. bunlary burada yineleyecek de?ilim fakat  NASIL YAPIYORSUN ? sorusunun yanytyny almak istiyorsanyz bu yazynyn ba?yna dönün anlattyklarymy bir daha okuyun.. çünkü yalyn ve sade bir ?eyi ö?renmek karma?yk ve kary?yk bir i?i ö?renmekten daha zordur! Çünkü o karma?yk ?eyi zaten çoktaaan ÇALI?MI? ö?renmi?, ALI?MI? kullanmy? ve SONUÇLARINDAN VE MEYVELERYNDEN de bol bol  yararlanmy?synyzdyr… Ancak önemli olan yeni, yalyn ve sade bir i?i ilk ba?tan ö?renmek, kullanmak ve yararlanmaktyr. Hasyly hepimiz aly?ylmy? uzun yolun ö?renilmemi? kysa yoldan uzun oldu?u gerçe?inin mahkumu,  mecburu ve memuruyuz.

Emir deyince demir aklynyza gelebilir.. çünkü emir demiri deler deyimini biliyorsunuzdur.. emir deyince benim bu çaly?mada dikkatimi çeken MYR kökü ve  sözcü?ü aklyma geldi.. miri maly yani devlet maly deyimiyle ba?ladym. Emir.. emr.. mir.. ve buyruk. ?imdi kullanaca?ym dört ?emanyn adlary bunlar.

Bu ?emalarda çytalary önce + ?eklinde sonra x biçiminde sonra (*) figyyr’ynda  (Yngilizce’de figure’dan ba?ka terimlerde var fakat Türkçe’deki  kullanymyna bakarak bunu seçtim) kullandym.

Bu çytalaryn ve çizgilerin olu?turdu?u alanlary i?leyerek versiyon versiyon ilerleyen tablolarymy olu?turdum.

?imdi syrasyyla bunlary buraya bindireyim:

 

 

Burada kyrmyzy yumurtalarla ba?lamalar yapylmy? ki buna dilde BA?LAM ady verilir. Her ba?lam anlam veren bir tümcedir. Emel taleb edilir, arzu rüçhan edelir, gaye ra?bet edilir, maksat hedef edilir.. biçiminde tümceler dü?ünülebilir. Ya da emel ve hedef bir takym, rüçhan ve ra?bet ba?ka bir takym, arzu ve taleb ba?ka bir takym, maksat ve gaye ba?ka bir takym. Yani bunlar türlü türlü emirler, istekler, dilekler, özlemleri dile getirir ki bunlaryn hepsini BUYRUK ba?ly?y altynda topluyorum.

?imdi bu (+) ve (x) ?eklini ikisini birden yani (+) ARTI  aralar ile (x) ÇARPI alanlary birlikte gösteriyorum.

Bu tabloyu örünceye kadar tam on üç versiyon geçirdik.. bu arada bazy terimler yeni yerlere yerle?tirildi bazy terimler eklendi bazy terimler çykaryldy bütün bu de?i?imleri versiyonlary izleyerek görebilirsiniz. Bunlary izlemek ?emalara çaly?yp aly?mady?ynyzdan sizlere gereksiz gelebilir ve zor görünebilir. Ancak umulur ki bu tablolary izlerken görece?iniz ba?lamlardaki ba?lantylaryn verdi?i y?yklar, aydynlyklar, gerçekler açyk ve seçik bilgi edinme merakynyzy harekete geçirebilir.

Zaten bizim meramymyz bu.. aaa bakyn bu ?emada kullanmady?ym bir buyruk daha çykty.. bir yazyda nesneleri mektuba kimseleri de “meraya” ya (aynalara) benzetmi?tim. Merak ve a?k dolu bir ayna olan ?uurun meramy ne ola ki ?

Kendi mi görmek yoksa ba?kasyny my göstermek ?

Yoksa  hem o hem o mu ?

Var ise ne o ne o mu ?

Kim O ?

Ahiretiniz ve akibetiniz iyi ve güzel olsun.

Sa?lycakla kalyn.

OSMANZYYA

Sentaks / sözdizimsel / BEYANÎ eksikliklerim VE

semantik / anlambilimsel / MAANΠ yetersizliklerim

için düz yazydan özür dilerim

(*) geometride iki nokta bir çizgi olu?turdu?u gibi  iki çizi de  bir alan olu?turur.. aslynda bir do?ru dy?yndaki bir nokta da bir alan olu?turur.. geometri ilminde bilgim olmady?yndan bu konudaki ayryntyya girmemem ama ?unu iyi biliyorum bir uzam kendi yönlerinden yeni bir yöne yöneldi?inde yeni bir BOYUT ortaya çykaryr ve böylece boyutsuz nokta önce do?ru sonra yüzey sonra hacim sonra zaman UZAY’lary olu?turur. Bu dört boyutlu mekan-zaman süreklisi be? boyutlu ?UUR içindedir.

YLETY?YM:

osmanziya@hotmail.com

osmanziya@yahoo.com

WEBLERYMYZ:

www.yontembilim.com

www.insan-bilim.com

www.osmanziya.com

www.mustafabugucam.com.tr

ÖBEKLERYMYZ:

http://groups.yahoo.com/group/BAKARA/

http://groups.yahoo.com/group/oku-ikra/

http://groups.yahoo.com/group/yontem-bilim/

http://groups.yahoo.com/group/insanbilim/